Ngày quốc tế lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc

Ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ Hòa bình của Liên Hợp Quốc 29/5 là dịp để cộng đồng quốc tế tôn vinh những đóng góp to lớn của lực lượng gìn giữ hòa bình (GGHB) – những người đang ngày đêm thực hiện sứ mệnh bảo vệ hòa bình, ổn định và nhân đạo tại các điểm nóng xung đột trên toàn thế giới.

Ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ Hòa bình của Liên Hợp Quốc

Nguồn gốc và ý nghĩa

• Ngày 29/5 được chọn làm ngày kỷ niệm vì gắn với sự kiện triển khai Phái bộ Gìn giữ Hòa bình đầu tiên của Liên Hợp Quốc – UNTSO (United Nations Truce Supervision Organization) vào năm 1948, hoạt động tại Trung Đông sau cuộc chiến tranh giữa Israel và các quốc gia Ả Rập. Đây là bước ngoặt quan trọng đánh dấu sự ra đời của cơ chế gìn giữ hòa bình dưới lá cờ Liên Hợp Quốc.
• Đến năm 2002, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc chính thức công nhận ngày này là Ngày Quốc tế Lực lượng GGHB, với ba ý nghĩa chính:
• Tưởng nhớ và tri ân những người đã hy sinh khi thực hiện nhiệm vụ vì hòa bình thế giới.
• Vinh danh sự đóng góp của hàng triệu binh sĩ, cảnh sát và nhân viên dân sự đang làm việc tại các phái bộ.
• Nâng cao nhận thức của cộng đồng toàn cầu về vai trò thiết yếu của lực lượng gìn giữ hòa bình trong bối cảnh xung đột leo thang và bất ổn khu vực.

Nguồn gốc và ý nghĩa ngày 29/5

Vai trò của lực lượng GGHB Liên Hợp Quốc

• Lực lượng GGHB được thành lập để hỗ trợ việc thực thi và duy trì các thỏa thuận hòa bình, bảo vệ thường dân và góp phần tái thiết sau xung đột. Họ hoạt động với các vai trò đa dạng như:
• Giám sát ngừng bắn và hòa giải giữa các bên đối địch
• Bảo vệ người dân và hỗ trợ tiếp cận nhân đạo
• Hỗ trợ tái thiết thể chế nhà nước, tổ chức bầu cử, bảo vệ nhân quyền
• Tái hòa nhập cựu binh, phục hồi kinh tế, giáo dục về hòa bình
• Tính đến nay, hơn 70 phái bộ gìn giữ hòa bình đã được triển khai, quy tụ sự tham gia của hàng triệu người đến từ hơn 120 quốc gia thành viên.

Vai trò của lực lượng GGHB Liên Hợp Quốc

Chủ đề hằng năm và các hoạt động thường niên

• Mỗi năm, Liên Hợp Quốc chọn một chủ đề riêng để phản ánh thực tiễn và định hướng phát triển của lực lượng GGHB. Ví dụ, chủ đề năm 2023 là “Peace begins with me” (Hòa bình bắt đầu từ tôi), nhấn mạnh vai trò cá nhân trong nỗ lực toàn cầu.
• Các hoạt động thường được tổ chức bao gồm:
• Lễ tưởng niệm và thắp nến tri ân những GGHB đã hy sinh
• Trao Huy chương Dag Hammarskjöld – phần thưởng cao quý cho GGHB tử nạn
• Tổ chức hội thảo, tọa đàm, triển lãm và các chương trình giáo dục về gìn giữ hòa bình
• Truyền thông rộng rãi trên các nền tảng để nâng cao nhận thức cộng đồng

Việt Nam với sứ mệnh GGHB của Liên Hợp Quốc

• Việt Nam chính thức tham gia hoạt động GGHB từ năm 2014. Những sĩ quan đầu tiên của Việt Nam đã được cử đến Phái bộ Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi. Đặc biệt, từ năm 2018, Việt Nam đã triển khai Bệnh viện dã chiến cấp 2 tại Bentiu (Nam Sudan), trở thành một trong những quốc gia Đông Nam Á tiên phong trong việc hỗ trợ y tế GGHB.
• Sự tham gia của Việt Nam thể hiện:
• Cam kết trách nhiệm với cộng đồng quốc tế
• Hình ảnh một quốc gia yêu chuộng hòa bình, chủ động và tích cực
• Góp phần củng cố quan hệ đối ngoại và vị thế Việt Nam trên trường quốc tế
• Ngoài ra, Việt Nam cũng chú trọng đến bình đẳng giới trong lực lượng GGHB, với tỷ lệ nữ quân nhân tham gia cao hơn mức trung bình toàn cầu.

Việt Nam với sứ mệnh GGHB của Liên Hợp Quốc

Thông điệp của ngày lễ

• Ngày 29/5 không chỉ là dịp tưởng nhớ, vinh danh, mà còn là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của hòa bình, sự cần thiết của hợp tác toàn cầu trong việc ngăn chặn xung đột và hỗ trợ các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi chiến tranh.

Những câu hỏi liên quan về ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ Hòa bình của Liên Hợp Quốc

Ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ Hòa bình của Liên Hợp Quốc là ngày nào?
● Ngày 29 tháng 5 hằng năm.

Mục đích chính của ngày này là gì?
● Tôn vinh và tri ân các lực lượng GGHB của Liên Hợp Quốc.

Ngày này được Liên Hợp Quốc chính thức công nhận từ khi nào?
● Năm 2002.

Vì sao chọn ngày 29/5 để kỷ niệm?
● Vì ngày này đánh dấu sự kiện triển khai phái bộ GGHB đầu tiên – UNTSO vào năm 1948.

Tên tiếng Anh của ngày lễ này là gì?
● International Day of United Nations Peacekeepers.

Lực lượng GGHB của LHQ thực hiện nhiệm vụ gì?
● Gìn giữ hòa bình, bảo vệ dân thường, hỗ trợ nhân đạo và tái thiết sau xung đột.

Huy chương vinh danh các GGHB hy sinh có tên là gì?
● Huy chương Dag Hammarskjöld.

Có bao nhiêu quốc gia từng cử lực lượng tham gia GGHB?
● Hơn 120 quốc gia.

Việt Nam bắt đầu tham gia GGHB từ năm nào?
● Năm 2014.

Phái bộ GGHB đầu tiên Việt Nam tham gia ở đâu?
● Tại Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi.

Việt Nam đã triển khai lực lượng nào trong GGHB?
● Sĩ quan cá nhân, bệnh viện dã chiến cấp 2 và lực lượng nữ quân nhân.

Chủ đề của Ngày GGHB năm 2023 là gì?
● “Peace Begins with Me” – Hòa bình bắt đầu từ tôi.

Vai trò của nữ quân nhân trong GGHB là gì?
● Góp phần vào hòa giải, chăm sóc sức khỏe và thúc đẩy bình đẳng giới.

Tại sao GGHB được gọi là “người lính mũ nồi xanh”?
● Vì họ đội mũ nồi màu xanh đặc trưng của Liên Hợp Quốc.

GGHB có phải lực lượng chiến đấu không?
● Không. Họ hoạt động theo nguyên tắc trung lập và không tác chiến chủ động.

Sứ mệnh của lực lượng GGHB là gì?
● Bảo đảm hòa bình, hỗ trợ quá trình chuyển tiếp chính trị và tái thiết xã hội.

Lực lượng GGHB thường làm gì trong các phái bộ?
● Giám sát ngừng bắn, hỗ trợ bầu cử, bảo vệ thường dân và viện trợ nhân đạo.

LHQ có bao nhiêu phái bộ GGHB đang hoạt động hiện nay?
● Khoảng 12 phái bộ (tùy thời điểm triển khai).

Việt Nam có đóng góp nữ quân nhân trong GGHB không?
● Có, với tỷ lệ khá cao so với nhiều quốc gia trong khu vực.

Thông điệp chính của Ngày GGHB là gì?
● Tri ân sự hy sinh thầm lặng và khẳng định giá trị của hòa bình, hợp tác toàn cầu.

Kết luận

Ngày Quốc tế Lực lượng Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp Quốc là biểu tượng của niềm tin, tinh thần đoàn kết và nỗ lực toàn cầu nhằm xây dựng một thế giới hòa bình, công bằng và bền vững. Việc Việt Nam tích cực tham gia vào sứ mệnh GGHB cũng là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm, hội nhập sâu rộng và khát vọng vì một hành tinh không còn tiếng súng, nơi mọi người đều được sống trong an toàn và nhân phẩm.

Quay lại Ngày quan trọng Quay lại Lịch Vạn Niên