Ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
1
2Ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch là ngày gì?
- Ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch là ngày khởi đầu tháng mới, người Việt thường chú trọng lời nói, hành động trong ngày này để “đầu xuôi đuôi lọt”.
- Thường có lễ cúng mùng 1 tại gia để dâng hương tổ tiên, thổ công, cầu mong bình an, may mắn.
- Nhiều người ăn chay, đi chùa, sám hối, niệm Phật, mong hóa giải điều xấu.
- Kiêng kỵ những điều như cãi vã, làm rơi đồ, đi vay tiền, v.v.
Ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch là ngày gì?
Nguồn gốc ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Thật ra, ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch không phải là một ngày lễ truyền thống có nguồn gốc riêng biệt như Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu hay Tết Đoan Ngọ. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về ý nghĩa và "nguồn gốc" của nó, ta cần nhìn từ góc độ của ngày mùng 1 âm lịch nói chung và đặc trưng riêng của tháng 5 âm lịch.
Nguồn gốc của ngày mùng 1 âm lịch
-
Ngày mùng 1 âm lịch, còn gọi là ngày Sóc, là ngày đầu tiên của mỗi tháng trong lịch âm (âm lịch cổ truyền Đông phương).
-
Theo quan niệm xưa, đây là ngày khởi đầu một chu kỳ vận hành mới của mặt trăng, tượng trưng cho sự bắt đầu, đổi mới, thanh lọc.
-
Người Việt từ lâu đã có phong tục cúng tổ tiên, cúng Thổ Công, cầu mong một tháng bình an – thuận lợi vào ngày này.
-
Ngày này thường gắn với những hành động hướng thiện, như ăn chay, đi chùa, giữ lời nói và hành vi cẩn trọng.
Tháng 5 âm lịch – đặc trưng văn hoá
-
Tháng 5 âm lịch có Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5) – là một trong các ngày lễ truyền thống lớn của người Việt, mang tính chất trừ tà, diệt sâu bọ, thanh lọc cơ thể.
-
Vì thế, tháng 5 âm lịch thường gắn liền với yếu tố tịnh hoá, phòng bệnh, tránh xui xẻo.
-
Mùng 1 của tháng này thường được xem là cột mốc quan trọng để khởi đầu một tháng "khó khăn" (vì thời tiết nóng nực, dễ bệnh tật), nên người dân thường chú trọng lễ cúng, lời ăn tiếng nói và việc làm hơn bình thường.
Nguồn gốc ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Ý nghĩa ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Khởi đầu mới – Tạo vận khí tốt
-
Là ngày đầu tiên của tháng 5 âm lịch, mùng 1 tượng trưng cho sự bắt đầu.
-
Dân gian tin rằng: “Đầu tháng suôn sẻ, cả tháng hanh thông”. Vì thế, mọi người thường:
-
Cúng bái tổ tiên, thổ công.
-
Giữ lời ăn tiếng nói, hành xử cẩn trọng.
-
Tránh xui xẻo, khởi đầu công việc thuận lợi.
-
Chuẩn bị cho Tết Đoan Ngọ
-
Tháng 5 âm lịch có Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5) – là dịp trừ tà, diệt sâu bọ, thanh lọc cơ thể.
-
Vì vậy, mùng 1 tháng 5 cũng là thời điểm chuẩn bị về tâm linh và sức khỏe, để đón một tiết lễ mang nhiều yếu tố phong thủy và sinh học.
Thanh lọc tâm hồn – Hướng thiện
-
Nhiều người ăn chay, niệm Phật, đi chùa vào mùng 1 để tịnh tâm, cầu bình an.
-
Cũng là thời điểm để buông bỏ muộn phiền của tháng cũ, đón nhận năng lượng mới.
Tháng 5 âm lịch – Tháng dễ “động”
-
Dân gian xem tháng 5 là thời điểm “âm dương giao động” mạnh:
-
Thời tiết khắc nghiệt, cơ thể dễ sinh bệnh.
-
Tâm lý con người dễ mất cân bằng.
-
-
Do đó, ngày mùng 1 của tháng 5 càng được chú trọng hơn, để cân bằng lại sinh khí, tạo thuận lợi cho tháng mới.
Ý nghĩa ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Các hoạt động kỷ niệm ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Các hoạt động kỷ niệm, sinh hoạt tâm linh
1. Cúng mùng 1 đầu tháng
-
Cúng gia tiên để tỏ lòng hiếu kính, cầu mong tổ tiên phù hộ độ trì.
-
Cúng Thổ Công, Thần Tài để cầu tài lộc, may mắn.
-
Lễ vật thường gồm: hương, hoa, trái cây, trầu cau, nước sạch, hoặc mâm cơm chay.
Ăn chay – giữ tâm thanh tịnh
-
Nhiều người chọn ăn chay trong ngày mùng 1 để thanh lọc thân tâm, tránh sát sinh.
-
Một số gia đình nấu mâm cơm chay để cúng tổ tiên và cùng nhau dùng bữa.
Đi chùa – tụng kinh – cầu an
-
Rất nhiều người đi chùa lễ Phật vào ngày đầu tháng, đặc biệt trong tháng 5 âm lịch.
-
Hoạt động tụng kinh, sám hối để hóa giải nghiệp chướng, cầu phúc lành cho bản thân và gia đình.
Làm việc thiện – nói lời tốt
-
Tránh nói điều xui xẻo, cãi vã, mắng chửi, đổ vỡ… vì sợ ảnh hưởng cả tháng.
-
Khuyến khích làm việc tốt, bố thí, giúp người để tích đức đầu tháng.
Chuẩn bị đón Tết Đoan Ngọ
-
Vì Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm) nằm trong tháng này, nhiều gia đình bắt đầu:
-
Dọn dẹp nhà cửa.
-
Làm rượu nếp, chuẩn bị nguyên liệu truyền thống.
-
Chăm sóc sức khỏe, phòng bệnh theo quan niệm dân gian.
-
Những câu hỏi thường gặp về ngày Mùng 1 tháng 5 âm lịch
Mùng 1 tháng 5 âm lịch thuộc ngày gì trong âm lịch?
- Là ngày Sóc, tức ngày đầu tiên của tháng âm lịch.
Mùng 1 tháng 5 âm lịch có phải là ngày lễ lớn không?
- Không phải lễ lớn chính thức, nhưng là ngày tâm linh quan trọng theo tập tục dân gian.
Mùng 1 âm lịch có ý nghĩa gì đặc biệt?
- Là ngày khởi đầu tháng mới, được tin là ảnh hưởng đến vận khí cả tháng.
Người Việt thường làm gì vào ngày mùng 1?
- Cúng tổ tiên, ăn chay, đi chùa, cầu may, tránh làm điều xui.
Mùng 1 tháng 5 âm lịch có liên quan đến Tết nào?
- Có liên hệ với Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch) trong cùng tháng.
Vì sao người Việt kiêng kỵ nhiều vào ngày mùng 1?
- Vì tin rằng mở đầu suôn sẻ thì cả tháng mới hanh thông.
Lễ cúng mùng 1 thường cúng ai?
- Tổ tiên, Thổ Công, Thần Tài và các vị thần linh bản gia.
Lễ vật cúng mùng 1 gồm những gì?
- Hương, hoa, trái cây, nước sạch, trầu cau, xôi, chè (hoặc cơm chay).
Người ta thường ăn gì vào mùng 1?
- Ăn cơm chay để thanh tịnh tâm hồn, hạn chế sát sinh.
Có nên đi chùa vào mùng 1 tháng 5 âm lịch không?
- Rất nên. Đây là thời điểm tốt để cầu an, tụng kinh, tịnh tâm.
Mùng 1 tháng 5 âm có ảnh hưởng đến vận khí tháng mới không?
- Có. Người ta tin rằng hành động, lời nói hôm đó sẽ ảnh hưởng cả tháng.
Mùng 1 nên làm gì để may mắn cả tháng?
- Nói lời tốt, làm việc thiện, giữ tâm an, tránh nóng nảy.
Có nên vay mượn tiền vào ngày mùng 1 không?
- Không nên. Dân gian kiêng vay tiền đầu tháng để tránh nợ nần dai dẳng.
Có nên cắt tóc vào ngày mùng 1 tháng 5 âm không?
- Nhiều người kiêng cắt tóc đầu tháng, vì cho rằng sẽ "cắt lộc".
Mùng 1 có nên khai trương, động thổ không?
- Có thể, nhưng cần xem ngày giờ hoàng đạo cụ thể để phù hợp.
Ăn chay trong ngày mùng 1 có ý nghĩa gì?
- Ăn chay giúp giữ tâm tịnh, hướng thiện, tích đức đầu tháng.
Vì sao tụng kinh, niệm Phật vào mùng 1?
- Để tịnh hóa tâm trí, cầu tiêu trừ nghiệp chướng, an lành trong tháng.
Người kinh doanh có kiêng mở hàng ngày mùng 1 không?
- Có. Họ thường chọn người “mở hàng xông vía” hợp tuổi, hợp mệnh.
Mùng 1 tháng 5 có cần xem giờ tốt xấu không?
- Có. Nếu làm việc quan trọng như cúng lễ, khai trương, nên xem giờ hoàng đạo.
Vì sao mùng 1 tháng 5 được xem là quan trọng hơn các mùng 1 khác?
- Vì tháng 5 âm lịch là thời điểm nhiều biến động âm dương, nên mùng 1 càng cần chú tâm hơn để cân bằng khí vận.
Kết luận
Mùng 1 tháng 5 âm lịch không có nguồn gốc riêng biệt, mà là sự kết hợp giữa tập tục ngày mùng 1 hàng tháng và đặc điểm riêng của tháng 5 âm lịch trong văn hóa dân gian. Đây là ngày để:
-
Bắt đầu tháng mới một cách may mắn
-
Thanh lọc vận khí
-
Hướng đến điều lành – tránh điều dữ
